Posted in Մայրենի - 4

Հովհաննես Թումանյան․ Մայրը

Մի գարնան իրիկուն դռանը նստած զրույց էինք անում, երբ այս դեպքը պատահեց։ Էս դեպքից հետո ես չեմ մոռանում էն գարնան իրիկունը։

Ծիծեռնակը բույն էր շինել մեր սրահի օճորքում։ Ամեն տարի աշնանը գնում էր, գարնարը ետ գալի, ու նրա բունը միշտ կպած էր մեր սրահի օճորքին։

Ե՛վ գարունն էր բացվում, և՛ մեր սրտերն էին բացվում, հենց որ նա իր զվարթ ճիչով հայտնվում էր մեր գյուղում ու մեր կտուրի տակ։

Եվ ի՜նչ քաղցր էր, երբ առավոտները նա ծլվլում էր մեր երդիկին կամ երբ իրիկնապահերին իր ընկերների հետ շարժվում էին մի երկար ձողի վրա ու «կարդում իրիկնաժամը»։

Եվ ահա նորից գարնան հետ վերադարձել էր իր բունը։ Ձու էր ածել, ճուտ էր հանել ու ամբողջ օրը ուրախ ճչալով թռչում, կերակուր էր բերում իր ճուտերին։

Էն իրիկունն էլ, որ ասում եմ, եկավ, կտցում կերակուր բերավ ճուտերի համար։ Ճուտերը ծվծվալով բնից դուրս հանեցին դեղին կտուցները։

Էդ ժամանակ, ինչպես եղավ, նրանցից մինը, գուցե ամենից անզգուշը կամ ամենից սովածը, շտապեց, ավելի դուրս ձգվեց բնից ու ընկավ ներքև։

Մայրը ճչաց ու ցած թռավ ճուտի ետևից։ Բայց հենց էդ վայրկյանին, որտեղից որ է, դուրս պրծավ մեր կատուն, վեր թռցրեց փոքրիկ ճուտը։

— Փի՛շտ, փի՛շտ, — վեր թռանք ամենքս, իսկ ծիծեռնակը սուր ծղրտալով ընկավ կատվի ետևից՝ նրա շուրջը թրթռալով կտցահարելով, բայց չեղավ։ Կատուն փախավ մտավ ամբարի տակը։ Եվ այս ամենն այնպես արագ կատարվեց, որ անկարելի էր մի բան անել։

Ծիծեռնակը դեռ ծղրտալով պտտում էր ամբարի շուրջը, իսկ մենք՝ երեխաներս, մի-մի փայտ առած պտտում էինք ամբարի տակը, մինչև կատուն դուրս եկավ ու փախավ դեպի մարագը, դունչը լիզելով։

Ծիծեռնակը դատարկ կատվին որ տեսավ, մի զիլ ծղրտաց ու թռավ, իջավ դիմացի ծառի ճյուղին։ Այնտեղ լուռ վեր եկան։ Մին էլ տեսանք՝ հանկարծ ցած ընկավ մի քարի կտորի նման։ Վազեցինք, տեսանք՝ մեռած, ընկած է ծառի տակին։

Մի գարնան իրիկուն էր, որ այս դեպքը պատահեց։ Շատ տարիներ են անցել, բայց ես չեմ մոռանում այն գարնան իրիկունը, երբ ես առաջին անգամ իմացա, որ ծիծեռնակի մայրն էլ մայր է, ու սիրտն էլ սիրտ է, ինչպես մերը։

Posted in Մաթեմատիկա 4, Ֆլեշմոբ

Փետրվար ամսվա մաթեմատիկական ֆլեշմոբ-2023

 1.  Նատալին ամեն օր նկարազարդում է «ԲԱՐԵԿԵՆԴԱՆ» բառի տառերը: Նա մեկ օրում նկարազարդում է մեկ տառ կամ երկու տառ, եթե նույն տառերն են։ Շաբաթվա ո՞ր օրը Նատալին կավարտի նկարազարդելը, եթե սկսել էր հինգշաբթի օրը։
Posted in Ռուսերեն - 4, Ֆլեշմոբ

Февральский флешмоб по русскому языку 4-5 классы

В этом месяце зима и весна встречаются впервые.
В феврале зима встречается с весной. 
Люди, рожденные под этим числом в феврале, отмечают свой день рождения раз в четыре года.

Continue reading “Февральский флешмоб по русскому языку 4-5 классы”

Posted in Հայրենագիտություն

Հայաստանի 7 տեսարժան վայրերը

1.Տաթևի վանական համալիրը և Տաթևի ճոպանուղին

«Տաթև» ավանդությունը

Համաձայն մեկ վարկածի ՝ վանքը անվանվել է գլխավոր շինարար-ճարտարապետի անունով: Վանքի կառուցումն ավարտելուց հետո ճարտարապետը նետվեց ձորը ՝ «… կտա ինձ Սուրբ Հոգու թևերը» բառերով: «Տա թևեր» անունը, շատ է համապատասխանում այս վայրին։ Վանքը կանգնած է բարձունքի վրա՝ շրջապատված խոր կիրճերով, ինչը հատուկ ռազմավարական նշանակություն ուներ: Նման անհասանելիությունն ու դժվարահասությունը ձեռնտու էին տեղացիներին, քանի որ վանքը դարեր շարունակ հանդիսանում է Սյունիքի իշխանության կրոնական և քաղաքական կենտրոն:

«Տաթևեր»-ը․ Աշխարհի ամենաերկար ճոպանուղին

Ճոպանուղին ունի 5752 մ բարձրություն և 6 կմ երկարություն, որի շնորհիվ այն գրանցվել է Գինեսի ռեկորդների գրքում: Այնուամենայնիվ, Տաթևի ճոպանուղին մուտք է գործել Գինեսի ռեկորդների գիրք ոչ միայն դրա երկարության և բարձրության պատճառով. Այս եզակի և հսկայականհամալիրը կառուցվել է ընդամենը տաս ամսվա ընթացքում: Այս փաստի շնորհիվ է նաև, որ Տաթևը և նրա ճոպանուղին միջազգային մակարդակի զբոսաշրջային կենտրոն են համարվում՝ օրական հյուրընկալելով 1370 այցելուի:

2.ՄԱՅՐ ՀԱՅԱՍՏԱՆ հուշարձան

Մայր Հայաստանի հուշարձանը խորհրդանշում է հայրենիքը, որը խաղաղություն է ձեռք բերում ուժի միջոցով և հիշեցնում է այն կանանց, ովքեր պայքարել են իրենց երկրի և երեխաների համար։

Մայր Հայաստանի հուշահամալիրը բացվել է 1967 թվականին՝ Երևանում, Հաղթանակի զբոսայգում։ Հուշարձանի ընդհանուր բարձրությունը 52 մետր է, քանդակի բարձրությունը 22 մետր։

3. Գառնիի տաճար

Գառնիի հեթանոսական տաճարը ենթադրաբար կառուցվել է մ.թ. 77 թվականին: Այն գտնվում է Հայաստանի Կոտայքի մարզում՝ Ազատ գետի ձախ ափին: Տաճարը նվիրված էր Միհր Աստծուն՝ հայոց դիցարանում լույսի և արևի աստվածը:

 

4.Քարահունջ. Հինավուրց աստղադիտարան Հայաստանում

Քարահունջի մեգալիտային համալիրը կամ Զորաց Քարերը նախապատմական մեգալիթյան կառույց է, որը տեղակայված է պետության կողմից պահպանվող հատուկ տարածքում՝ Սյունիքի մարզի Սիսիան քաղաքի մոտ։ Քարերը բազալտից են, որոնց բարձրությունը տատանվում է 0,5-ից մինչև 3 մ, իսկ զանգվածը՝ մինչև 10 տոննա։ Քարերի մեծ մասը պահպանվել է, չնայած էրոզիայի ենթարկվելու պատճառով ծածկված են քարաքոսերով։ Անցքերը ավելի լավ են պահպանվել։

Քարահունջի տարիքի մասին առկա են բազմաթիվ, հաճախ իրար հակասող և ընդդիմացող տեսակետներ։ Մինչ օրս հուշարձանի տարիքի մասին առավել խորը ուսումնասիրությունը կատարել է ակադեմիկոս Պարիս Հերունին, ով իր կատարած աստղագիտական, ֆիզիկական և մաթեմատիկական հաշվարկները, որով հիմնավորել է, որ Քարահունջը կառուցվել է ավելի քան 7500 տարի առաջ։

5. Էջմիածնի Մայր տաճար

Ըստ Ագաթանգեղոսի Հայոց պատմության՝ գիշերային մենության մեջ, մտորումներով տարված Լուսավորիչը մի հիասքանչ տեսիլք տեսավ. Աստծու միածին որդին իջավ երկնքից և ոսկե մուրճով հարվածեց գետնին՝ ցույց տալով այն վայրը, ուր պետք է կառուցվեր Էջմիածնի Սուրբ Տաճարը։ Այստեղից էլ առաջացել է «Էջմիածին» անվանումը, այսինքն` էջ (գրաբար)՝ իջավ Միածինը:

Էջմիածնի տաճարի տակ կա մի աղբյուր և մի ջրհոր, որի ջուրը, ըստ ավանդազրույցի, ունի հրաշագործ հատկություններ: Ջրհորի խորությունը մոտ 7 մետր է: Հետաքրքրական է, որ ջրհորի մեջ ջուրը միշտ նույն մակարդակի վրա է, անկախ տարվա եղանակից, շրջակա միջավայրի խոնավությունից կամ եղանակային փոփոխություններից:

6.Խոր Վիրապ

Խոր Վիրապը սկզբում եղել է պետական ​​զնդան և ոչ թե վանք, և նրա նշանակալի դերը Հայաստանի պատմության մեջ սկսվել է Տրդատ III- ի օրոք: Այս բանտում առաջին բանտարկյալներից մեկը Հայաստանում քրիստոնեության տարածող Գրիգոր Լուսավորիչն էր, քանի որ վերջինս հրաժարվեց ընդունել զրադաշտը։ Գրիգոր Լուսավորիչը 14 տարի անցկացրեց թունավոր օձերով լի Խոր Վիրապում (նշանակում է խորը փոս): Հրաշքով նա ողջ մնաց և ազատվեց բանտարկությունից այն բանից հետո միայն, երբ նա բժշկեց Տրդատին անբուժելի հիվանդությունից: Ապաքինվելուց հետո թագավորը դարձավ քրիստոնյա, ազատեց Գրիգորին, նրան դարձնելով իր խորհրդականը, և սկսեց լուսավորել քրիստոնեությունը ՝ ընդունելով այն որպես իր երկրի պետական ​​կրոն: Ազատ արձակվելուց հետո Գրիգոր Լուսավորիչը դարձավ համայն հայության կաթողիկոսը:

7.Շաքիի ջրվեժ

Բնության ջրաերկրաբանական հուշարձաններից մեկն է Շաքիի ջրվեժը: Գտնվում է Սիսիան քաղաքից 3 կմ դեպի հյուսիս-արևմուտք, Շաքի գետի վրա: Գետը Որոտանի վտակներից մեկն է: Ջրվեժի բարձրությունը 18 մետր է: Հայաստանի ամենասիրված վայրերից է զբոսաշրջիկների համար: Ջրվեժի անվան հետ կապված մի գեղեցիկ առասպել կա: Շաքին մի գեղեցիկ աղջիկ է եղել, նա այնքան գեղեցիկ է եղել, որ նրա գեղեցկությանը չի դիմացել մեր երկիրը նվաճելու եկած արաբ զավթիչներից մեկը, սիրահարվել է Շաքիին: Զավթիչը  հրամայել է աղջկան գալ իր մոտ, Շաքին էլ չի հնազանդվել ու իրեն նետել է բարձունքից ցած: Այդ պահին նրա հագուստի ճերմակ փեշերը տարածվել են ու դարձել ջրվեժ: Ջրի հիմնական մասն օգտագործվում է Շաքիի հիդրոէլեկտրակայանում, ինչը ջրվեժից հսկայական ջուր է խլում և հնարավորություն չի տալիս նրան փայլել իր ողջ շքեղությամբ: